🌐 Własny serwer proxy na Ubuntu – filtracja ruchu i prywatność w sieci

Uruchomienie własnego serwera proxy na Ubuntu to doskonały sposób na poprawę prywatności, kontrolę nad ruchem sieciowym i ochronę użytkowników przed niepożądanymi treściami. W przeciwieństwie do publicznych proxy, własny serwer daje pełną kontrolę nad tym, jakie dane są przesyłane, logowane i filtrowane.

W tym poradniku pokażemy krok po kroku, jak skonfigurować serwer proxy na Ubuntu, jak wdrożyć filtrację ruchu, oraz jak zadbać o anonimowość i bezpieczeństwo w Internecie.

🧠 Czym jest serwer proxy i do czego służy?

Proxy (ang. pośrednik) to serwer pośredniczący między użytkownikiem a Internetem. Kiedy klient (np. przeglądarka) wysyła żądanie o stronę internetową, proxy przejmuje to żądanie, przesyła je dalej i odsyła wynik do użytkownika.

Dzięki temu można:

• ukryć adres IP użytkownika,
• kontrolować i logować ruch sieciowy,
• blokować niechciane treści (np. reklamy, malware, porty),
• przyspieszyć połączenia przez lokalne buforowanie (cache),
• zwiększyć bezpieczeństwo w sieciach firmowych i domowych.

⚙️ Rodzaje serwerów proxy

🧩 Instalacja serwera proxy Squid na Ubuntu

Najpopularniejszym rozwiązaniem proxy w systemach Linux jest Squid – stabilny, szybki i konfigurowalny serwer obsługujący HTTP, HTTPS i FTP.

🔹 Krok 1: Aktualizacja systemu

sudo apt update && sudo apt upgrade -y

🔹 Krok 2: Instalacja Squid

sudo apt install squid -y

🔹 Krok 3: Sprawdzenie statusu usługi

sudo systemctl status squid

Jeśli usługa działa poprawnie, serwer nasłuchuje domyślnie na porcie 3128.

🔧 Konfiguracja serwera proxy Squid

Plik główny konfiguracji znajduje się w:

/etc/squid/squid.conf

Przed edycją zaleca się utworzenie kopii zapasowej:

sudo cp /etc/squid/squid.conf /etc/squid/squid.conf.backup

🔹 Krok 4: Ustawienie dostępu

Zmień sekcję kontroli dostępu, by określić, kto może korzystać z proxy:

acl localnet src 192.168.1.0/24    # sieć lokalna
http_access allow localnet
http_access deny all

🔹 Krok 5: Zmiana portu nasłuchu (opcjonalnie)

http_port 8080

🔹 Krok 6: Zapisz zmiany i zrestartuj usługę

sudo systemctl restart squid

🔍 Filtracja ruchu sieciowego

Squid umożliwia blokowanie stron, domen i typów treści.
Przykład konfiguracji czarnej listy:

1. Utwórz plik z listą zablokowanych domen:

   sudo nano /etc/squid/blacklist.txt
   

   Dodaj np.:

   facebook.com
   tiktok.com
   youtube.com
   

2. Dodaj regułę do konfiguracji:

   acl blocked_sites dstdomain "/etc/squid/blacklist.txt"
   http_access deny blocked_sites
   

3. Zrestartuj Squid:

   sudo systemctl restart squid
   

💡 Możesz również tworzyć białe listy (whitelists), filtrować po słowach kluczowych, typach MIME lub rozmiarze plików.

🧰 Autoryzacja użytkowników

Aby zabezpieczyć serwer przed nieautoryzowanym dostępem, można wymagać logowania hasłem:

1. Zainstaluj narzędzie apache2-utils:

   sudo apt install apache2-utils -y
   

2. Utwórz plik z użytkownikiem:

   sudo htpasswd -c /etc/squid/passwd user1
   

3. Dodaj do konfiguracji Squid:

   auth_param basic program /usr/lib/squid/basic_ncsa_auth /etc/squid/passwd
   acl authenticated proxy_auth REQUIRED
   http_access allow authenticated
   

4. Restart usługi:

   sudo systemctl restart squid
   

🔒 Anonimowość i prywatność

Squid może usuwać z nagłówków HTTP dane identyfikujące użytkownika.
Dodaj do konfiguracji:

header_access From deny all
header_access Referer deny all
header_access X-Forwarded-For deny all
forwarded_for off

Dzięki temu Twój adres IP i dane przeglądarki nie będą przekazywane dalej.

⚡ Monitorowanie i logowanie ruchu

Squid prowadzi logi w katalogu:

/var/log/squid/access.log

Aby analizować aktywność, można zainstalować narzędzie:

sudo apt install squidview -y

Uruchom:

squidview /var/log/squid/access.log

Dzięki temu łatwo sprawdzisz, jakie strony są odwiedzane i przez kogo.

🌍 Integracja z HTTPS i SSL Bump

Squid obsługuje także analizę szyfrowanego ruchu HTTPS poprzez tzw. SSL Bump (intercept proxy).
Dzięki temu można filtrować złośliwe strony nawet przy połączeniach szyfrowanych – choć wymaga to wygenerowania i zaufania lokalnego certyfikatu SSL.

⚠️ Uwaga: SSL Bump ingeruje w prywatność użytkowników. Stosuj go tylko w sieciach, które kontrolujesz (np. firmowych lub domowych).

🧱 Alternatywy dla Squid

🔗 Powiązane artykuły na Netbe.pl

• 🧱 Jak stworzyć prywatny serwer DNS i poprawić bezpieczeństwo przeglądania
• 🔐 Wykrywanie intruzów w sieci lokalnej – darmowe narzędzia IDS/IPS
• 🌍 Porównanie protokołów VPN: WireGuard vs OpenVPN vs IPSec

🏁 Podsumowanie

Uruchomienie własnego serwera proxy na Ubuntu to krok w stronę większej kontroli, bezpieczeństwa i prywatności w sieci.
Dzięki narzędziom takim jak Squid, Privoxy czy 3proxy, możesz filtrować ruch, blokować złośliwe strony, przyspieszyć przeglądanie i zabezpieczyć swoją sieć przed atakami.

To proste, darmowe i niezwykle skuteczne rozwiązanie zarówno dla domowych użytkowników, jak i administratorów sieci firmowych.

Polecane wpisy

Potencjalne zagrożenia związane z nowymi technologiami w kernelu Linuxa (np. io_uring, eBPF)

🚨 Potencjalne zagrożenia związane z nowymi technologiami w kernelu Linuxa (np. io_uring, eBPF) 🔍 Wprowadzenie Kernel Linuxa nieustannie ewoluuje, dostarczając Czytaj dalej

Konfiguracja SSH dla początkujących

Konfiguracja SSH dla początkujących SSH, czyli Secure Shell, to protokół sieciowy umożliwiający bezpieczne zdalne logowanie i zarządzanie systemem. Jest to Czytaj dalej

Czytaj  Luki w protokołach sieciowych (SSH, Samba, NFS): Czy Twoje połączenia są naprawdę bezpieczne?