Użyteczne narzędzia wiersza poleceń w Windows, o których nie wiedziałeś
💻 Użyteczne narzędzia wiersza poleceń w Windows, o których nie wiedziałeś
🧠 Wprowadzenie
Większość użytkowników Windows zna wiersz poleceń (CMD) tylko z podstawowych zastosowań – uruchamianie poleceń typu ipconfig czy ping. Ale CMD oferuje dziesiątki ukrytych narzędzi i komend, które znacząco ułatwiają zarządzanie systemem, siecią, procesami czy bezpieczeństwem.
💡 W tym artykule poznasz najpotężniejsze, często zapomniane lub całkowicie nieznane narzędzia dostępne z poziomu CMD.
🎯 Dlaczego warto znać ukryte narzędzia CMD?
✅ Automatyzacja zadań administracyjnych
✅ Szybsze diagnozowanie problemów
✅ Brak potrzeby instalowania dodatkowego oprogramowania
✅ Idealne w środowiskach z ograniczonym GUI
✅ Kompatybilność z Windows Server, Windows PE, Windows RE
🆚 CMD vs PowerShell vs Terminal Windows
| Właściwość | CMD | PowerShell | Windows Terminal |
|---|---|---|---|
| Składnia | Prosta, DOS-owa | Obiektowa, nowoczesna | Kontener dla CMD/PS/WSL |
| Obsługa rurociągów | Ograniczona | Zaawansowana | Dziedziczona |
| Personalizacja | Minimalna | Pełna | Najwyższa |
| Szybkość | Bardzo szybki | Wolniejszy | Zależna od powłoki |
🛠️ Najciekawsze narzędzia dostępne z CMD
📋 clip
Kopiowanie wyników komend do schowka.
ipconfig | clip
🔍 where
Wyszukiwanie lokalizacji plików wykonywalnych.
where notepad
🔐 cipher
Bezpieczne usuwanie danych i zarządzanie EFS.
cipher /w:C:\
🧩 tasklist + taskkill
Zarządzanie procesami bez GUI.
tasklist
taskkill /IM notepad.exe /F
🧭 Ukryte komendy i narzędzia systemowe
🧪 driverquery
Lista sterowników z informacjami o module.
driverquery /v /fo list
🔌 netsh
Zaawansowana konfiguracja sieci i zapory.
netsh wlan show profile
netsh advfirewall show allprofiles
🧵 fsutil
Kontrola systemu plików i woluminu.
fsutil behavior query DisableDeleteNotify
🧠 systeminfo
Pełna diagnostyka systemu operacyjnego.
systeminfo | findstr /C:"System Boot"
📜 Tworzenie własnych skryptów CMD
Twórz pliki .bat i .cmd, które:
- Automatyzują aktualizacje
- Czyszczą foldery tymczasowe
- Tworzą backupy
Przykład prostego skryptu backupu:
@echo off
xcopy C:\MojeDokumenty\*.* D:\Backup\ /D /E /C /Y
echo Backup wykonany: %DATE% %TIME%
pause
🌐 Zaawansowana analiza sieci z CMD
📶 netstat
Monitorowanie połączeń TCP/IP:
netstat -anob
🛰️ tracert + pathping
Śledzenie tras pakietów:
tracert onet.pl
pathping google.com
🔐 arp, nslookup, nbtstat
Diagnostyka IP, DNS i NetBIOS:
arp -a
nslookup wp.pl
nbtstat -n
📁 Zarządzanie systemem i plikami
- Zarządzanie użytkownikami:
net user nowyuzytkownik haslo /add - Zmiana właściciela folderu:
takeown /f C:\Folder /r /d y - Ustawienie uprawnień:
icacls C:\Folder /grant User:F /T
🧮 Porównanie z PowerShell i Bash
| Zadanie | CMD | PowerShell | Bash (Linux) |
|---|---|---|---|
| Kopiowanie plików | xcopy, robocopy |
Copy-Item |
cp |
| Zarządzanie siecią | netsh, ipconfig |
Get-NetAdapter |
ifconfig, ip |
| Obsługa procesów | tasklist, taskkill |
Get-Process, Stop-Process |
ps, kill |
| Tworzenie skryptów | .bat, .cmd |
.ps1 |
.sh |
🧩 Podsumowanie i dalsze kroki
CMD w Windows to nie przestarzała relikwia z lat 90., lecz potężne i szybkie narzędzie, które nadal znajduje zastosowanie w środowiskach profesjonalnych. Znajomość ukrytych poleceń i narzędzi nie tylko zwiększy Twoją efektywność, ale i otworzy drzwi do automatyzacji oraz diagnostyki systemowej na wyższym poziomie.
🚀 Chcesz więcej? Zainstaluj Windows Terminal i używaj CMD, PowerShell i WSL w jednej konsoli.
Jak ustawić preferencje routingu IPv6 w Windowsie? Wprowadzenie Protokół IPv6 to przyszłość sieci komputerowych – oferuje większą przestrzeń adresową, lepsze Czytaj dalej
Zarządzanie użytkownikami i grupami w Active Directory na Windows Server Wstęp Active Directory (AD) jest centralnym punktem zarządzania zasobami IT Czytaj dalej
