Uprawnienia plików i katalogów w Linuksie: przewodnik krok po kroku

W systemach Linux uprawnienia plików i katalogów określają, kto może je odczytywać, zapisywać i wykonywać. Prawidłowe konfigurowanie uprawnień jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony danych. W tym poradniku przedstawimy krok po kroku instrukcję zrozumienia i zarządzania uprawnieniami w systemie Linux.

Podstawowe uprawnienia

Uprawnienia plików i katalogów w Linuksie są reprezentowane przez ciąg trzech znaków:

1. Pierwszy znak: określa uprawnienia dla właściciela pliku lub katalogu. Może być:
   • r: odczyt (read)
   • w: zapis (write)
   • x: wykonanie (execute)
2. Drugi znak: określa uprawnienia dla grupy, do której należy plik lub katalog. Może mieć te same wartości co pierwszy znak.
3. Trzeci znak: określa uprawnienia dla wszystkich pozostałych użytkowników. Może mieć te same wartości co pierwszy znak.

Przykład: rwxr-xr-x

Ten ciąg uprawnień oznacza, że ​​właściciel może odczytywać, zapisywać i wykonywać plik lub katalog. Użytkownicy z tej samej grupy mogą tylko odczytywać i wykonywać, a wszyscy inni użytkownicy mogą tylko odczytywać.

Zmiana uprawnień

Uprawnienia plików i katalogów można zmienić za pomocą polecenia chmod. Składnia polecenia jest następująca:

chmod [opcje] <uprawnienia> <plik lub katalog>

Przykład:

chmod 755 plik.txt

To polecenie ustawia uprawnienia pliku plik.txt na rwxr-xr-x, czyli właściciel ma pełne uprawnienia, użytkownicy z tej samej grupy mogą odczytywać i wykonywać, a wszyscy inni użytkownicy mogą tylko odczytywać.

Opcje polecenia chmod

Polecenie chmod oferuje różne opcje umożliwiające dostosowanie sposobu zmiany uprawnień. Oto kilka przydatnych opcji:

• -R: rekursywnie zmienia uprawnienia wszystkich plików i podkatalogów w katalogu
• -u: zmienia uprawnienia dla właściciela
• -g: zmienia uprawnienia dla grupy
• -o: zmienia uprawnienia dla wszystkich pozostałych użytkowników
• +: dodaje uprawnienia
• -: usuwa uprawnienia
• =: ustawia uprawnienia dokładnie na podane wartości

Przykład:

chmod -R 700 katalog

To polecenie rekursywnie ustawia uprawnienia wszystkich plików i podkatalogów w katalogu katalog na rwx------, czyli tylko właściciel ma pełne uprawnienia.

Sprawdzenie uprawnień

Uprawnienia pliku lub katalogu można sprawdzić za pomocą polecenia ls -l. Polecenie to wyświetla szczegółową listę plików i katalogów, w tym ich uprawnienia.

Przykład:

ls -l plik.txt

Wyświetli wynik podobny do:

-rw-r--r-- 1 user group 1234 Jan 1 2024 plik.txt

Pierwszy wiersz zawiera informacje o uprawnieniach, typie pliku, liczbie łączy symbolicznych, właścicielu, grupie, rozmiarze pliku, dacie modyfikacji i nazwie pliku.

Podsumowanie

Uprawnienia plików i katalogów w Linuksie są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony danych. Korzystając z tego przewodnika, możesz zrozumieć i zarządzać uprawnieniami w swoim systemie, aby chronić swoje pliki i katalogi przed nieuprawnionym dostępem. Pamiętaj o regularnym sprawdzaniu uprawnień i dostosowywaniu ich do swoich potrzeb.

Polecane wpisy

Spectre i Meltdown (CVE-2017-5753, CVE-2017-5715, CVE-2017-5754)

W styczniu 2018 roku pojawiły się informacje o exploit-ach o nazwach Spectre i Meltdown, które dotknęły miliony systemów komputerowych na Czytaj dalej

Polecenie screen w Linuksie

Polecenie screen w Linuksie Screen to potężne narzędzie do zarządzania wieloma terminalami w systemie Linux. Umożliwia uruchamianie i zarządzanie wieloma Czytaj dalej