Ukryte narzędzia diagnostyczne Windows 11, które każdy administrator powinien znać
Ukryte narzędzia diagnostyczne Windows 11, które każdy administrator powinien znać
Windows 11 to system, który na pierwszy rzut oka wydaje się uproszczony i przyjazny dla użytkownika, ale pod jego powierzchnią kryje się potężny zestaw narzędzi diagnostycznych. Nie są one widoczne w standardowym menu, jednak każdy administrator systemu powinien je znać i umieć z nich korzystać. Te wbudowane narzędzia pozwalają diagnozować błędy systemowe, analizować wydajność, sprawdzać sieć, pamięć, dyski i procesy – bez potrzeby instalowania zewnętrznego oprogramowania.
W tym poradniku przedstawiamy najważniejsze ukryte narzędzia diagnostyczne Windows 11, które pomogą Ci utrzymać system w doskonałej kondycji i szybko reagować na problemy.
🧠 1. Performance Monitor (perfmon.msc) – kompleksowa analiza wydajności
Performance Monitor to jedno z najbardziej zaawansowanych narzędzi diagnostycznych w Windows. Umożliwia monitorowanie w czasie rzeczywistym niemal każdego aspektu działania systemu – od procesora i pamięci RAM po sieć i dyski.
Jak uruchomić:
Wciśnij Win + R, wpisz perfmon.msc i naciśnij Enter.
Co umożliwia:
- Tworzenie raportów wydajnościowych (Performance Reports).
- Monitorowanie zużycia zasobów przez procesy i aplikacje.
- Analizę trendów – np. czy system z czasem staje się coraz wolniejszy.
- Diagnostykę błędów sprzętowych (np. throttling CPU).
💡 Dla administratorów IT to idealne narzędzie do wykrywania wąskich gardeł w systemie.
⚙️ 2. Resource Monitor (resmon.exe) – kontrola procesów w czasie rzeczywistym
Resource Monitor to rozszerzenie Menedżera zadań, które daje dokładniejszy podgląd tego, jak procesy korzystają z zasobów systemowych.
Uruchomienie:
Wpisz w wyszukiwarce Windows resmon lub użyj skrótu Win + R → resmon.
Co sprawdzisz:
- Użycie CPU, RAM, dysku i sieci dla każdego procesu.
- Blokady plików (czyli które aplikacje korzystają z określonych zasobów).
- Szczegółowe dane o połączeniach sieciowych.
📌 Przydatne do diagnozowania spowolnień systemu i problemów z aplikacjami, które „zamrażają” zasoby.
🧰 3. Reliability Monitor (monitorem niezawodności)
Niewielu użytkowników wie, że Windows 11 automatycznie rejestruje każdy błąd systemu i aplikacji w specjalnym narzędziu – Reliability Monitor.
Jak otworzyć:
Wciśnij Win + R, wpisz perfmon /rel, naciśnij Enter.
Co pozwala sprawdzić:
- Historię awarii i błędów z dokładnymi datami.
- Wskaźnik stabilności systemu (od 1 do 10).
- Szczegółowe raporty o przyczynach błędów.
💡 Dzięki temu narzędziu można szybko znaleźć moment, w którym system zaczął się psuć – np. po konkretnej aktualizacji sterownika.
💾 4. Windows Memory Diagnostic (mdsched.exe) – test pamięci RAM
Problemy z pamięcią RAM często powodują błędy BSOD, losowe restarty i niestabilność systemu. Windows 11 ma wbudowany tester pamięci, który uruchamia się po restarcie komputera.
Uruchomienie:
Wciśnij Win + R, wpisz mdsched.exe, wybierz Uruchom ponownie teraz i sprawdź problemy.
📊 Po zakończeniu testu raport będzie dostępny w Podglądzie zdarzeń → System → MemoryDiagnostics-Results.
🔍 5. Event Viewer (eventvwr.msc) – pełna historia błędów systemu
Event Viewer to klasyczne, ale potężne narzędzie, które gromadzi logi systemowe, aplikacyjne, bezpieczeństwa i sieci.
Uruchom:
Win + R → eventvwr.msc
Co znajdziesz:
- Błędy krytyczne, ostrzeżenia i zdarzenia informacyjne.
- Szczegółowe raporty o awariach usług i sterowników.
- Możliwość filtrowania logów według kategorii lub czasu.
💡 Każdy administrator powinien znać sekcję „System” i „Aplikacja” – to tam najczęściej znajdziesz przyczynę problemu.
📶 6. Network Diagnostics & Netsh – ukryte narzędzia sieciowe
Windows 11 zawiera zestaw komend do testowania i naprawy połączeń sieciowych, które wielu administratorów przeocza.
Najważniejsze polecenia:
netsh winsock reset– resetuje stos TCP/IP (naprawa błędów sieci).ipconfig /flushdns– czyści pamięć DNS.ping,tracert,netstat -a– klasyczne testy łączności.msdt.exe /id NetworkDiagnosticsNetworkAdapter– uruchamia kreatora diagnostyki sieci.
💡 Narzędzie przydatne przy rozwiązywaniu problemów z połączeniem VPN, DNS lub proxy.
🧱 7. System File Checker (SFC) i DISM – naprawa integralności systemu
To podstawowe, ale niezwykle skuteczne narzędzia diagnostyczne do naprawy błędów systemowych.
Polecenia:
sfc /scannow
– skanuje pliki systemowe i automatycznie je naprawia.
DISM /Online /Cleanup-Image /RestoreHealth
– przywraca brakujące lub uszkodzone komponenty systemowe.
📌 Idealne w sytuacjach, gdy Windows 11 działa niestabilnie lub nie instaluje aktualizacji.
🧩 8. Windows Startup Repair i Boot Diagnostics
Windows 11 posiada ukryty tryb Automatycznej naprawy dostępny z menu odzyskiwania. Pomaga, gdy system nie uruchamia się prawidłowo.
Jak uruchomić:
- Wciśnij Shift + Restart → Rozwiązywanie problemów → Opcje zaawansowane → Naprawa przy uruchamianiu.
🧰 System sam sprawdza integralność bootloadera, MBR i plików startowych.
💿 9. Deployment Image Servicing and Management (DISM GUI)
Oprócz wersji konsolowej, istnieje ukryty interfejs graficzny DISM dostępny dla administratorów. Pozwala on analizować obrazy systemowe, montować pliki .wim i wykonywać pełne naprawy środowiska Windows Recovery Environment.
💡 Użyteczne zwłaszcza przy naprawie systemu po nieudanej aktualizacji lub migracji.
🧾 10. MSInfo32 (Informacje o systemie)
Choć proste, to jedno z najczęściej niedocenianych narzędzi diagnostycznych. Pozwala zebrać pełną konfigurację sprzętu i oprogramowania w jednym miejscu.
Uruchomienie:
Win + R → msinfo32
📄 Wygenerowany raport można zapisać i przekazać do działu IT – idealne rozwiązanie do audytu sprzętu.
Wirtualne pulpity w Windows 11 – jak zarządzać wieloma środowiskami pracy Windows 11 wprowadza udoskonaloną funkcję wirtualnych pulpitów, które pozwalają Czytaj dalej
Bezpieczne usuwanie danych w Windows 11: Jak trwale pozbyć się plików, aby nikt ich nie odzyskał 🔒 Wprowadzenie: Dlaczego zwykłe usunięcie Czytaj dalej
