Serwer certyfikatów (AD CS) w Windows Server: Wdrażanie infrastruktury klucza publicznego (PKI)

🎯 Cel artykułu

Celem tego przewodnika jest przedstawienie kompletnego i zaawansowanego podejścia do wdrażania systemu Active Directory Certificate Services (AD CS) w środowisku Windows Server. Skupimy się na planowaniu, architekturze PKI, zabezpieczeniach (key protection, hardening), wydajności, automatyzacji, integracji z usługami Windows, odnowieniu certyfikatów, audycie i najlepszych praktykach projektowych w dużej organizacji.

🧭 Wprowadzenie do AD CS i PKI

Active Directory Certificate Services (AD CS) umożliwia budowę infrastruktury PKI wewnątrz organizacji, wspierając uwierzytelnianie, szyfrowanie, podpis elektroniczny, VPN i TLS. PKI składa się z kluczowych komponentów: Root CA, Subordinate CA, Registration Authority (RA), CRL Publication Point, OCSP responders i certificate templates.

🏗️ Architektura PKI: AE, CA, RA, CRL i EKU

[ROOT CA (offline)]─┬─[Subordinate Enterprise CA]─[RA / GPO / SCEP]
                     ├─[Web Enrollment / SCEP]
                     ├─[OCSP Responder]
                     └─[CRL Distribution Point / Delta CRL]

• Root CA – offline, offline storage kluczy prywatnych, wystawca SubCA
• SubCA – online, wystawianie certyfikatów użytkownikom i urządzeniom
• RA/SCEP – umożliwia automatyczne żądania certyfikatów (np. w Intune, MikroTik)
• CRL – publikacja pełnego zestawu unieważnionych certyfikatów
• OCSP – opcjonalny, szybszy sposób weryfikacji statusu certyfikatu (short-lived certificates)
• EKU – rozszerzenie Application Policies, separuje role certyfikatu

🔧 Projekt hierarchii certyfikacyjnej

• Dwu‑poziomowa PKI: Root CA (offline) + SubCA (Enterprise, signed offline)
• Wysokie poziomy funkcji: Windows Server 2019/2022 – Key Storage Provider, HSM, SHA‑256
• Separation of duties: tylko PKI admins do instalacji SubCA, CA admins do operacji wydawniczych

⚙️ Instalacja i konfiguracja roli AD CS

PowerShell (SubCA):

Install-WindowsFeature ADCS-Cert-Authority –IncludeManagementTools
Install-AdcsCertificationAuthority -CAType EnterpriseSubordinateCA `
 -CACommonName "Contoso-SubCA" -KeyLength 4096 `
 -HashAlgorithm SHA256 -CryptoProviderName "RSA#Microsoft Software Key Storage Provider" `
 -ValidityPeriod Years -ValidityPeriodUnits 5

• Używaj VM Kangaroo – SubCA w wirtualizacji z backupem stanu
• Endpoints: Web Enrollment, NDES (SCEP), certsrv services

🔐 Key Protection: HSM, TPM, zabezpieczenie kluczy

• TPM-backed keys przy generowaniu kluczy SubCA
• Integration with Hardware Security Modules (HSM): SafeNet, Azure Key Vault Managed HSM
• Key archival – zwrot kluczy szyfrujących (EFS) przez AD CS
• MSCEP client certificate auto‑enrollment dla urządzeń mobilnych

🧾 Szablony certyfikatów i polityki wydawania

• Twórz szablony z wymaganym EKU, KeyUsage, Subject Name format
• Przykłady:
  • Computer Authentication
  • User SmartCard Logon (EFS)
  • Web Server SSL Cert
  • Code Signing
• Automatyczne wydawanie przez GPO („Autoenrollment”)
• Publikacja z użyciem GPO w „Certificate Services” → „Enroll certificates”

🤝 Automatyczne wydawanie certyfikatów i SCEP

• Autoenrollment GPO na komputerach domenowych
• NDES role na SubCA – umożliwia SCEP dla urządzeń mobilnych/skanerów
• Integracja z MDM (Intune, SCCM) – możliwość provisioning i olmage cert
• Delegacja zasobów NDES Service SSP

🛰️ Publikacja CRL i OCSP – dostępność i wydajność

• Publikuj CRL na IIS w udostępnionych lokalizacjach HTTP:

Set-CACrlDistributionPoint -Url http://pki.contoso.com/pki/crl/Contoso-SubCA.crl
Set-CADeltaCrlDistributionPoint -Url http://pki.contoso.com/pki/crl/Contoso-SubCA-delta.crl

• OCSP responder role na dedykowanym serwerze SubCA
• Delta CRL – interwał co godzinę, pełny co 12h
• Load‑balanced CRL endpointy i redundacja

📈 Monitoring, audyt i alerty AD CS

• Włącz Audit Certificate Services (Event ID 4886, 4887, 4889, 4892)
• Monitoruj:
  • wydawanie certyfikatów: Event 100
  • próby unieważnienia
  • błędy CRL, OCSP
• Integracja z Microsoft Sentinel lub Elastic Stack
• Alerty na zmiany konfiguracji, próby failover, niedostępność gniazd

🔄 Odnawianie, unieważnianie i rotacja kluczy

• Rolling renewal SubCA co 3–5 lat
• Key rollover Root CA lub SubCA:
  • Utworzenie nowego klucza
  • Wydanie nowego certyfikatu CA
  • Publikacja CRL crossover
• Unieważnianie certyfikatów przez Revoke-Certificate
• Automatyczne wycofanie (auto-enforce expired certs)

🛡️ Bezpieczeństwo, hardening i zgodność

✔️ Umieść Root CA offline – zabezpiecz fizycznie
✔️ Hardening OS: minimalna rola, bastion build
✔️ Włącz BitLocker na CA, włącz TPM
✔️ Używaj silnych algorytmów: RSA‑4096, SHA‑512
✔️ Ogranicz dostęp do usług certsrv — tylko przez firewall
✔️ Wprowadź procedury EAL3/4 i HSM FIPS 140-2
✔️ Audyt zgodności ISO27001, RODO, GDPR, PKI baseline

🔧 Integracja z usługami Windows i urządzeniami

• S/MIME – certyfikaty użytkowników dla Exchange
• IPsec – certyfikaty dla VPN i DirectAccess
• EFS – certyfikaty szyfrujące użytkowników
• SSL/TLS – web, RDC, LDAP(S), IIS, Exchange
• Wi‑Fi 802.1X – NPS i RADIUS z certyfikacją EAP-TLS
• Code Signing – certyfikaty do podpisywania aplikacji .NET i MSI

🏅 Najlepsze praktyki wdrożenia PKI

• Buduj PKI z podwójną redundancją (RODC SubCA, Load-balanced OCSP/CRL)
• Używaj separacji duties (PKI Owner, CA Admin, Cert Admin)
• Stosuj policy-driven issuance, EKU, KeyUsage
• Periodic tests failover, OCSP, CRL, renewal
• Integruj z SIEM, alerty i automatyzację powiadomień
• Audytuj każdy krok: issuer, revocation, template changes
• Szkolenia i dokumentacja – playbook PKI operation

🗺️ Podsumowanie i roadmap PKI

AD CS to fundament wewnętrznej PKI: ułatwia wdrażanie zabezpieczeń TLS, EFS, IPsec i podpisów cyfrowych. Przy odpowiedniej architekturze, automatyzacji i kontroli staje się skalowalnym i bezpiecznym rozwiązaniem krytycznym dla organizacji.

📌 Roadmap wdrożenia PKI:

1. Analiza wymagań i zakresu certyfikatów
2. Projekt hierarchii AD CS (Root + SubCA + RA/NDES + OCSP)
3. Instalacja i hardening serwerów CA
4. Definicja szablonów i polityk certyfikacyjnych
5. Automatyzacja wydawania (GPO, NDES, MDM, HTTP download)
6. Publikacja CRL/OCSP z redundancją i monitoringiem
7. Implementacja key rollover i procedur unieważniania
8. Integracja z AD, VPN, Wi‑Fi, Exchange, IIS
9. Testy operacyjne (failover, restore CA, recovery keys)
10. Audyt, szkolenia, utrzymanie i ciągłe ulepszanie PKI

Polecane wpisy

Nadawanie uprawnień do usuwania lub modyfikowania plików i folderów

Nadawanie uprawnień do usuwania lub modyfikowania plików i folderów Czasami natykamy się na pliki lub foldery, których nie da się Czytaj dalej

Automatyzacja rozwiązywania problemów w Windows 11 za pomocą PowerShell

Automatyzacja rozwiązywania problemów w Windows 11 za pomocą PowerShell   🛠️ Wprowadzenie do automatyzacji w Windows 11 Windows 11 to Czytaj dalej