MSI MAG Z790 Tomahawk WIFI: Optymalizacja ustawień BIOS dla stabilnego i wydajnego overclockingu
📌 Wprowadzenie
MSI MAG Z790 Tomahawk WIFI to jedna z najpopularniejszych płyt głównych w segmencie Z790, zaprojektowana z myślą o entuzjastach i overclockerach. Dzięki zaawansowanym funkcjom, solidnej konstrukcji i wsparciu dla najnowszych procesorów Intel 13. generacji, jest to płyta główna, która sprawdzi się w ekstremalnych warunkach podkręcania. W tym artykule omówimy jak zoptymalizować ustawienia BIOS tej płyty głównej, by osiągnąć stabilność i wydajność podczas overclockingu.
🔧 MSI MAG Z790 Tomahawk WIFI: Kluczowe cechy
⚡ Wydajność i stabilność
- Wsparcie dla Intel Core 13. generacji: Płyta główna MSI MAG Z790 Tomahawk WIFI obsługuje najnowsze procesory Intel z serii Raptor Lake, oferując wsparcie dla PCIe 5.0 oraz DDR5.
- Solidna sekcja zasilania: Zasilanie z 16-fazowym VRM zapewnia odpowiednią moc do podkręcania CPU i pamięci.
- Dobre chłodzenie: Płyta posiada zaawansowane rozwiązania chłodzenia, w tym rozbudowaną sekcję chłodzenia VRM, co pozwala na stabilne podkręcanie nawet przy wysokich obciążeniach.

🛠️ Optymalizacja ustawień BIOS
🔑 Krok 1: Przygotowanie BIOS do overclockingu
Zanim przejdziesz do właściwego overclockingu, upewnij się, że masz najnowszą wersję BIOS-u. MSI regularnie wydaje aktualizacje, które poprawiają stabilność i wprowadzają nowe funkcje.
- Wejście do BIOS-u: Po włączeniu komputera naciśnij klawisz DEL lub F2, aby wejść do BIOS-u.
- Zaktualizuj BIOS: Sprawdź, czy masz najnowszą wersję BIOS-u. Jeśli nie, zaktualizuj ją za pomocą narzędzia M-Flash dostępnego w BIOS-ie.
- Zresetuj ustawienia do domyślnych: Jeśli wcześniej zmieniałeś ustawienia, warto zresetować BIOS do ustawień fabrycznych, aby rozpocząć od „czystej karty”.
⚙️ Krok 2: Ustawienia CPU w BIOS-ie
- Włącz XMP: Aby pamięci RAM działały na optymalnej częstotliwości, włącz profil XMP. Dzięki temu pamięci będą działały na automatycznych ustawieniach z maksymalną częstotliwością (np. DDR5 6000 MHz).
- Mnożnik CPU: W sekcji OC (Overclocking), zacznij od ustawienia mnożnika CPU na 50x dla procesora Intel Core i9-13900K, co daje 5.0 GHz.
- Napięcie CPU: Zwiększ napięcie rdzenia procesora do 1.3-1.35 V dla podstawowego overclockingu, a jeśli planujesz ekstremalne podkręcanie, zwiększ je do 1.4 V. Pamiętaj, aby nie przekraczać 1.45 V, aby uniknąć przegrzania.
- AVX/AVX2: Dla lepszej stabilności, wyłącz instrukcje AVX oraz AVX2, szczególnie przy wyższych częstotliwościach.
🧑🔧 Krok 3: Ustawienia pamięci RAM
- XMP: Jak wcześniej wspomniano, włącz XMP, aby pamięci działały na najwyższej możliwej częstotliwości. Pamięci DDR5 mogą działać z częstotliwościami nawet do 6400 MHz.
- Zoptymalizowanie timingu: Jeśli chcesz poprawić opóźnienia, ręcznie dostosuj timingi pamięci. Zmniejsz CAS Latency (CL) do 36-38.
- Napięcie pamięci: Ustaw napięcie na 1.35 V, co jest standardowym napięciem dla pamięci DDR5. Zwiększenie napięcia może pomóc w osiągnięciu wyższych częstotliwości.
🧑💻 Krok 4: Ustawienia chłodzenia i monitorowanie temperatury
Stabilność podczas overclockingu zależy w dużej mierze od efektywnego chłodzenia. Płyta MSI MAG Z790 Tomahawk WIFI posiada rozbudowane opcje monitorowania temperatury. Oto jak je skonfigurować:
- Ustawienia wentylatorów: W sekcji Hardware Monitor możesz dostosować prędkość wentylatorów, aby odpowiednio schłodzić procesor oraz sekcje zasilania. Dostosowanie prędkości wentylatorów do obciążenia CPU pomoże utrzymać niskie temperatury.
- Monitorowanie temperatury CPU: Podczas overclockingu monitoruj temperatury procesora. Staraj się utrzymać temperaturę poniżej 85°C pod pełnym obciążeniem.
- Chłodzenie wodne AIO: Jeśli używasz systemu chłodzenia wodnego, upewnij się, że jest on odpowiednio zamontowany i działa w trybie „push-pull”, co zwiększa efektywność chłodzenia.
🔄 Krok 5: Testowanie stabilności
Po wprowadzeniu zmian w BIOS-ie przejdź do testów stabilności, aby upewnić się, że Twój system działa bezawaryjnie.
- Prime95: Uruchom test Small FFTs na Prime95, aby obciążyć procesor i sprawdzić, czy system jest stabilny. Testuj przez co najmniej 30 minut.
- Cinebench R23: Uruchom test wielowątkowy, aby sprawdzić wydajność i stabilność pod dużym obciążeniem.
- AIDA64: Uruchom test System Stability Test, aby obciążyć zarówno CPU, jak i pamięć RAM. Sprawdź, czy system nie zawiesza się i czy nie występują błędy.
⚠️ Zalecenia i bezpieczeństwo
Podkręcanie komponentów wiąże się z ryzykiem uszkodzeń sprzętu, dlatego ważne jest, aby przeprowadzać je z rozwagą. Oto kilka wskazówek:
- Chłodzenie: Jeśli temperatura procesora przekroczy 90°C podczas testów, zatrzymaj proces podkręcania i popraw ustawienia chłodzenia.
- Zasilacz: Używaj zasilacza o mocy co najmniej 750W, preferowanej klasy 80 Plus Gold lub Platinum.
- Napięcia: Nigdy nie przekraczaj 1.45 V na rdzeniu CPU, aby uniknąć trwałych uszkodzeń komponentów.
📈 Podsumowanie
MSI MAG Z790 Tomahawk WIFI to doskonała płyta główna dla entuzjastów overclockingu. Jej zaawansowane funkcje, w tym 16-fazowa sekcja zasilania, wsparcie dla DDR5 i PCIe 5.0, sprawiają, że jest to świetna opcja dla osób, które chcą uzyskać maksymalną wydajność z platformy Intel 13. generacji. Dzięki odpowiedniej optymalizacji ustawień BIOS, właściwemu chłodzeniu i testom stabilności, możesz osiągnąć świetne rezultaty w overclockingu, bez obawy o przegrzanie czy niestabilność systemu.