Active Directory Domain Services (AD DS) – Kompleksowy przewodnik
Wstęp
Active Directory Domain Services (AD DS) to jedna z kluczowych ról systemu Windows Server, umożliwiająca centralne zarządzanie użytkownikami, komputerami oraz zasobami w sieci. Dzięki AD DS administratorzy mogą łatwo kontrolować dostęp do zasobów, wdrażać polityki zabezpieczeń i organizować strukturę IT w firmie.
W tym artykule omówimy, czym jest Active Directory Domain Services, jakie ma funkcje, jak go skonfigurować w Windows Server oraz jakie są najlepsze praktyki zarządzania AD DS.
1. Co to jest Active Directory Domain Services (AD DS)?
Active Directory Domain Services (AD DS) to usługa katalogowa dostępna w systemie Windows Server, która przechowuje informacje o obiektach sieciowych i ułatwia zarządzanie nimi. W skład tych obiektów wchodzą:
✅ Użytkownicy
✅ Grupy
✅ Komputery
✅ Drukarki
✅ Zasoby sieciowe
AD DS działa w modelu hierarchicznym, składającym się z:
- Lasu (Forest) – najwyższy poziom struktury, zawierający domeny i obiekty.
- Domeny (Domain) – logiczne jednostki, które zawierają użytkowników, komputery i polityki zabezpieczeń.
- Jednostek organizacyjnych (OU – Organizational Units) – struktury pozwalające na delegowanie uprawnień i zarządzanie użytkownikami.
- Kontrolerów domeny (Domain Controllers, DC) – serwery zarządzające bazą Active Directory.
Dzięki tej strukturze organizacje mogą efektywnie zarządzać dostępem i zabezpieczeniami w sieci firmowej.

2. Kluczowe funkcje AD DS
🔹 Centralne zarządzanie użytkownikami i grupami
AD DS pozwala administratorom tworzyć i zarządzać kontami użytkowników oraz grupami, przypisywać im uprawnienia i ograniczenia.
🔹 Uwierzytelnianie i autoryzacja
AD DS umożliwia jednokrotne logowanie (Single Sign-On – SSO), co oznacza, że użytkownicy mogą uzyskać dostęp do wielu zasobów po jednokrotnym zalogowaniu.
🔹 Polityki grup (Group Policy Objects – GPO)
Administratorzy mogą definiować zasady dla użytkowników i komputerów, np. ograniczenie dostępu do aplikacji, zarządzanie aktualizacjami czy konfiguracją zabezpieczeń.
🔹 Skalowalność i replikacja
AD DS automatycznie replikuje dane między kontrolerami domeny, co zapewnia dostępność i odporność na awarie.
🔹 Integracja z innymi usługami Microsoft
AD DS współpracuje z Microsoft 365, Exchange Server, Azure Active Directory, co pozwala na wdrożenie hybrydowych środowisk IT.
3. Instalacja i konfiguracja AD DS w Windows Server
📌 Krok 1: Przygotowanie do instalacji
Przed instalacją Active Directory Domain Services w systemie Windows Server należy spełnić kilka wymagań:
✅ Posiadać serwer z Windows Server 2016, 2019 lub 2022.
✅ Skonfigurować statyczny adres IP.
✅ Zmienić nazwę komputera na unikalną.
📌 Krok 2: Instalacja AD DS w Windows Server
1️⃣ Otwórz Menedżera serwera.
2️⃣ Kliknij Zarządzaj → Dodaj role i funkcje.
3️⃣ Wybierz opcję Instalacja oparta na rolach lub funkcjach.
4️⃣ Wybierz serwer i kliknij Dalej.
5️⃣ Zaznacz Active Directory Domain Services (AD DS) i kliknij Dalej.
6️⃣ Kliknij Dodaj funkcje i przejdź dalej.
7️⃣ Rozpocznij instalację i uruchom ponownie serwer.
📌 Krok 3: Promowanie serwera do kontrolera domeny
Po instalacji AD DS należy skonfigurować kontroler domeny:
1️⃣ Otwórz Menedżera serwera i kliknij powiadomienie Promuj ten serwer do kontrolera domeny.
2️⃣ Wybierz opcję:
- Dodaj nową domenę do istniejącego lasu lub
- Utwórz nową domenę i las.
3️⃣ Wprowadź nazwę domeny np. mojadomena.local.
4️⃣ Ustaw hasło trybu przywracania usługi katalogowej (DSRM).
5️⃣ Kliknij Zainstaluj i uruchom ponownie serwer.
Po ponownym uruchomieniu serwer stanie się kontrolerem domeny i można przystąpić do konfiguracji użytkowników i zasad grupowych.
4. Zarządzanie Active Directory Domain Services
🔹 Dodawanie użytkowników do AD DS
Aby dodać nowego użytkownika:
1️⃣ Otwórz Active Directory Users and Computers.
2️⃣ Kliknij prawym przyciskiem na domenę i wybierz Nowy → Użytkownik.
3️⃣ Wpisz dane użytkownika, login i hasło.
4️⃣ Ustal polityki zabezpieczeń i kliknij Utwórz.
🔹 Tworzenie grup i przypisywanie uprawnień
Grupy w AD DS pozwalają na łatwiejsze zarządzanie uprawnieniami. Można utworzyć:
- Grupy globalne – dla użytkowników w jednej domenie.
- Grupy lokalne – dla użytkowników i komputerów z wielu domen.
Aby utworzyć grupę:
1️⃣ Przejdź do Active Directory Users and Computers.
2️⃣ Kliknij prawym przyciskiem i wybierz Nowa grupa.
3️⃣ Nazwij grupę i dodaj użytkowników.
🔹 Konfiguracja zasad grupowych (GPO)
Polityki grup pozwalają administratorom ustalać zasady dla użytkowników i komputerów. Można je wykorzystać do:
✅ Wymuszenia zmian haseł co określony czas.
✅ Blokowania dostępu do Panelu Sterowania.
✅ Automatycznej instalacji oprogramowania.
Aby utworzyć GPO:
1️⃣ Otwórz Group Policy Management Console (GPMC).
2️⃣ Kliknij prawym przyciskiem na domenę → Nowa polityka grupy.
3️⃣ Skonfiguruj ustawienia polityki i przypisz ją do jednostki organizacyjnej (OU).
5. Najlepsze praktyki zarządzania AD DS
🔹 Regularnie aktualizuj kontrolery domeny, aby uniknąć luk w zabezpieczeniach.
🔹 Używaj silnych polityk haseł, np. wymuszenie zmiany hasła co 90 dni.
🔹 Twórz kopie zapasowe AD DS, aby móc przywrócić dane w razie awarii.
🔹 Monitoruj logi zdarzeń, aby wykrywać podejrzane aktywności.
🔹 Używaj delegacji uprawnień, aby ograniczyć dostęp administratorów do kluczowych zasobów.
Podsumowanie
Active Directory Domain Services to podstawa zarządzania infrastrukturą IT w organizacji. Dzięki centralnemu zarządzaniu użytkownikami, zasobami i politykami zabezpieczeń, AD DS jest nieocenionym narzędziem dla administratorów systemów.
Jeśli wdrażasz Windows Server w swojej firmie, nauka AD DS to kluczowy krok do skutecznego zarządzania siecią i bezpieczeństwem.
Czy masz pytania dotyczące Active Directory? Zostaw komentarz! 😊