Szyfrowanie dysku, folderów i nośników zewnętrznych w Windows 11 – Kompletny przewodnik
Wstęp
Bezpieczeństwo danych to jedno z najważniejszych zagadnień dla użytkowników komputerów. W dobie rosnącej liczby ataków cybernetycznych, szyfrowanie dysku, folderów, dysków zewnętrznych i pendrive’ów to podstawowa metoda ochrony przed nieautoryzowanym dostępem.
Windows 11 oferuje różne metody szyfrowania, w tym BitLocker, EFS (Encrypting File System) oraz szyfrowanie urządzeń. W tym poradniku pokażemy, jak skutecznie zaszyfrować dyski wewnętrzne, foldery, nośniki USB oraz pliki, aby zwiększyć bezpieczeństwo Twoich danych.
1. Szyfrowanie dysku w Windows 11 – BitLocker
BitLocker to najbardziej zaawansowane i bezpieczne narzędzie szyfrowania dostępne w Windows 11. Chroni cały dysk, uniemożliwiając dostęp do danych osobom nieposiadającym klucza szyfrowania.
1.1. Jak sprawdzić, czy BitLocker jest dostępny?
BitLocker jest dostępny w edycjach Windows 11 Pro, Enterprise i Education. Aby sprawdzić, czy Twój komputer obsługuje BitLocker:
🔹 Otwórz Panel sterowania → System i zabezpieczenia → Szyfrowanie dysków BitLocker
🔹 Jeśli widzisz opcję „Włącz BitLocker”, oznacza to, że funkcja jest dostępna.
1.2. Jak włączyć BitLocker dla dysku systemowego?
1️⃣ Otwórz Ustawienia → System → Pamięć → Zaawansowane ustawienia pamięci
2️⃣ Kliknij Szyfrowanie urządzenia lub przejdź do Panelu sterowania > Szyfrowanie dysków BitLocker
3️⃣ Wybierz dysk systemowy i kliknij Włącz BitLocker
4️⃣ Wybierz metodę odblokowania dysku:
🔹 Hasło
🔹 Klucz USB
🔹 TPM (moduł zabezpieczeń sprzętowych)
5️⃣ Wybierz opcję zapisania klucza odzyskiwania:
🔹 Na koncie Microsoft
🔹 Na pendrive
🔹 W pliku tekstowym
6️⃣ Rozpocznij szyfrowanie (może to potrwać od kilku minut do godziny, w zależności od wielkości dysku).
1.3. Jak odszyfrować dysk BitLocker?
1️⃣ Otwórz Panel sterowania > Szyfrowanie dysków BitLocker
2️⃣ Wybierz dysk i kliknij Wyłącz BitLocker
3️⃣ Wprowadź hasło lub klucz odzyskiwania

2. Szyfrowanie folderów i plików – EFS (Encrypting File System)
EFS (Encrypting File System) to narzędzie Windows 11 umożliwiające szyfrowanie pojedynczych folderów i plików. Jest prostsze w obsłudze niż BitLocker, ale mniej bezpieczne.
2.1. Jak zaszyfrować folder lub plik za pomocą EFS?
1️⃣ Kliknij prawym przyciskiem myszy na folder lub plik, który chcesz zaszyfrować
2️⃣ Wybierz Właściwości → Zaawansowane
3️⃣ Zaznacz Szyfruj zawartość, aby zabezpieczyć dane
4️⃣ Kliknij OK i zastosuj zmiany
🔹 Foldery zaszyfrowane EFS będą widoczne tylko dla zalogowanego użytkownika
🔹 Nie działa na Windows 11 Home – dostępne tylko w wersjach Pro, Enterprise i Education
2.2. Jak odszyfrować folder lub plik EFS?
1️⃣ Kliknij prawym przyciskiem myszy na zaszyfrowany plik/folder
2️⃣ Wybierz Właściwości → Zaawansowane
3️⃣ Odznacz opcję Szyfruj zawartość, aby zabezpieczyć dane
3. Szyfrowanie pendrive’ów i dysków zewnętrznych
Szyfrowanie nośników USB to kluczowy krok w zabezpieczeniu danych przed kradzieżą lub zgubieniem. Windows 11 umożliwia szyfrowanie pendrive’ów i dysków przenośnych za pomocą BitLocker To Go.
3.1. Jak zaszyfrować pendrive lub dysk zewnętrzny?
1️⃣ Podłącz pendrive lub dysk USB do komputera
2️⃣ Otwórz Panel sterowania > Szyfrowanie dysków BitLocker
3️⃣ Wybierz swój nośnik i kliknij Włącz BitLocker
4️⃣ Wybierz metodę odblokowania:
🔹 Hasło
🔹 Klucz USB
5️⃣ Wybierz miejsce zapisania klucza odzyskiwania
6️⃣ Kliknij Rozpocznij szyfrowanie
🔹 Po zaszyfrowaniu BitLocker To Go, pendrive będzie wymagał podania hasła na każdym komputerze.
3.2. Jak odszyfrować zaszyfrowany pendrive?
1️⃣ Podłącz pendrive do komputera
2️⃣ Otwórz Eksplorator plików i kliknij na dysk
3️⃣ Wprowadź hasło lub klucz odzyskiwania
4. Dodatkowe narzędzia do szyfrowania
Oprócz wbudowanych funkcji Windows 11, istnieją zewnętrzne narzędzia, które mogą zapewnić jeszcze większe bezpieczeństwo:
🔹 VeraCrypt – darmowe narzędzie do szyfrowania dysków i partycji
🔹 AxCrypt – proste szyfrowanie pojedynczych plików
🔹 NordLocker – chmurowe szyfrowanie plików
👉 Najlepsza opcja dla całych dysków: BitLocker
👉 Najlepsza opcja dla folderów i plików: EFS lub VeraCrypt
👉 Najlepsza opcja dla pendrive’ów: BitLocker To Go
5. Co zrobić w przypadku utraty klucza szyfrowania?
Jeśli zapomnisz hasła do BitLocker lub BitLocker To Go, możesz:
✅ Użyć klucza odzyskiwania (jeśli zapisałeś go na koncie Microsoft lub w pliku).
✅ Spróbować odszyfrować dysk na innym komputerze z Windows 11.
✅ Użyć narzędzia do odzyskiwania danych (np. M3 BitLocker Recovery).
📢 WAŻNE: Jeśli zgubisz klucz odzyskiwania, dane mogą być trwale utracone!
Podsumowanie
🔐 BitLocker – najlepsza metoda szyfrowania całych dysków (Windows 11 Pro).
📁 EFS (Encrypting File System) – szyfrowanie pojedynczych plików i folderów.
💾 BitLocker To Go – ochrona pendrive’ów i nośników zewnętrznych.
🛡️ Dodatkowe narzędzia – VeraCrypt, AxCrypt, NordLocker.
Regularne szyfrowanie dysków, folderów i nośników USB pozwala chronić dane przed kradzieżą, utratą i nieautoryzowanym dostępem.
Czy masz już skonfigurowane szyfrowanie na swoim Windows 11? Jeśli nie, zacznij działać już dziś!