💽 Jak naprawić uszkodzony wirtualny dysk twardy (VHD, VMDK, VDI)?
Wirtualizacja zrewolucjonizowała sposób, w jaki zarządzamy infrastrukturą IT. Jednym z najważniejszych elementów każdej maszyny wirtualnej jest jej wirtualny dysk twardy – plik, który symuluje prawdziwy nośnik danych. Formatami najczęściej spotykanymi są VHD/VHDX (Microsoft), VMDK (VMware) oraz VDI (VirtualBox). Niestety, jak każde dane, również te pliki mogą ulec uszkodzeniu. W tym artykule dowiesz się, jak rozpoznać problem i skutecznie przywrócić funkcjonalność maszyny.
📌 Co to jest wirtualny dysk twardy?
Wirtualny dysk twardy (ang. Virtual Hard Disk) to plik, który emuluje fizyczny dysk wewnątrz maszyny wirtualnej. Może on przechowywać system operacyjny, aplikacje oraz dane użytkownika. Popularne formaty to:
- VHD / VHDX – używane w Hyper-V, Windows
- VMDK – stosowane przez VMware Workstation, vSphere
- VDI – standard VirtualBox
❗ Objawy uszkodzenia dysku
🛑 Maszyna nie uruchamia się
🛑 Błąd montowania partycji
🛑 Komunikaty „nie można otworzyć pliku dysku”
🛑 System operacyjny wykrywa brak systemu plików
🛑 Narzędzia konsolowe pokazują błędy typu I/O

🛠️ Przyczyny uszkodzeń
- 📉 Nagłe wyłączenie hosta lub gościa
- ❌ Błąd systemu plików
- ⚙️ Przerwana migracja maszyny
- 🧪 Uszkodzenia logiczne (np. nieprawidłowe zamknięcie pliku)
- 💾 Awaria dysku fizycznego hosta
🔧 Metody naprawy krok po kroku
1️⃣ Sprawdzenie integralności pliku
Najpierw zweryfikuj, czy plik nie jest fizycznie uszkodzony:
- Użyj polecenia
chkdsk
dla dysków NTFS lubfsck
dla EXT:fsck /dev/sdX
- Spróbuj otworzyć plik w innym menedżerze VM (np. VMWare Workstation, VirtualBox).
2️⃣ Kopia zapasowa pliku
📌 Zawsze twórz kopię pliku VHD/VMDK/VDI przed przystąpieniem do jakiejkolwiek naprawy!
cp disk.vhd disk_backup.vhd
3️⃣ Naprawa dysku VHD/VHDX (Hyper-V)
- Użyj narzędzia Hyper-V Manager lub
PowerShell
:
Mount-VHD -Path "C:\VMs\disk.vhdx" -ReadOnly
- Jeśli montowanie się powiedzie, spróbuj skanowania:
Repair-Volume -DriveLetter E
4️⃣ Naprawa dysku VMDK (VMware)
- Użyj narzędzia
vmware-vdiskmanager
:
vmware-vdiskmanager -R disk.vmdk
- Aby przekonwertować i naprawić:
vmware-vdiskmanager -r damaged.vmdk -t 0 repaired.vmdk
5️⃣ Naprawa dysku VDI (VirtualBox)
- Konwertuj do VHD:
VBoxManage clonehd disk.vdi disk.vhd --format VHD
- Podłącz do innej maszyny i wykonaj naprawę systemu plików:
fsck /dev/sdX
6️⃣ Ostateczność: montowanie jako dysk zewnętrzny
- Utwórz nową maszynę wirtualną i podłącz uszkodzony dysk jako dodatkowy.
- Przeprowadź diagnostykę z poziomu systemu operacyjnego.
✅ Zapobieganie przyszłym awariom
🧩 Regularnie twórz migawki i kopie zapasowe
📶 Używaj zasilania awaryjnego (UPS)
🗃️ Monitoruj stan dysków hosta
🔄 Aktualizuj hypervisor i narzędzia integracyjne
🔐 Włącz walidację integralności (jeśli dostępna)
🧾 Podsumowanie
Uszkodzenie wirtualnego dysku twardego to poważny problem, ale w większości przypadków możliwy do naprawy. Kluczem jest szybka reakcja, posiadanie kopii zapasowej oraz znajomość narzędzi dedykowanych dla danego środowiska. W świecie wirtualizacji, prewencja i automatyzacja kopii danych są absolutnie kluczowe dla bezpieczeństwa zasobów cyfrowych.