RAID to w skrócie technologia pozwalająca na zwiększenie wydajności lub bezpieczeństwa przechowywanych danych. Skrót RAID oznacza Redundant Array of Independent Disks – nadmiarowa macierz niezależnych dysków i jest systemem, który składa się z dwóch lub więcej dysków pracujących równolegle.
Do budowy macierzy mogą posłużyć standardowe dyski twarde HDD lub dyski SSD. Istnieją różne rodzaje RAID, z których każdy jest zoptymalizowany pod kątem konkretnego zastosowania. Wszystko zależy od użytkownika, czy chce zwiększyć bezpieczeństwo swoich danych, czy bardziej zależy mu np na zwiększeniu przestrzeni dyskowej i wydajności.
Oprogramowanie do wykonywania funkcji RAID i sterowania napędami może znajdować się na oddzielnej karcie kontrolera (sprzętowy kontroler RAID) lub na płycie głównej komputera.
Rodzaje poziomów RAID:
Poziomów RAID jest dosyć sporo, ale my na potrzeby tego artykułu skupimy się na najbardziej popularnych, stosowanych w warunkach domowych czyli RAID 0, RAID 1 oraz RAID 5.
RAID 0 – Striping
Do utworzenia RAID 0 potrzebujemy co najmniej 2 dysków. W systemie tym, dyski łączone są w jeden logiczny dysk o pojemności N razy najmniejszy dysk w macierzy.
Przyklad 1:
mamy do dyspozycji 3 dyski o pojemnościach 240 GB, 320 GB, oraz 500 GB. Po utworzeniu macierzy RAID 0, nasz komputer w systemie wyświetli nam jeden dysk o pojemności 3 x 240 GB czyli 720 GB.
Przykład 2:
2 dyski o pojemności 500 GB dadzą nam w sumie jeden logiczny dysk o pojemności 1 TB.
Niezaprzeczalną zaletą systemu RAID 0 jest doskonała wydajność zarówno w operacjach odczytu, jak i zapisu danych oraz to, że wykorzystywana jest cała pojemność łączonych dysków. Jest idealnym rozwiązaniem do przechowywania mało ważnych danych, które muszą być odczytywane/zapisywane z dużą szybkością, np do retuszu zdjęć lub edycji wideo.
Rozwiązanie to niestety ma też swoje wady. RAID 0 nie jest odporny na błędy. Jeśli jeden dysk ulegnie awarii, wszystkie dane w macierzy RAID 0 zostaną utracone.
RAID 1 – lustrzany
RAID 1 to z kolei bardzo dobre rozwiązanie do przechowywania ważnych danych, choć nie bez wad. Do utworzenia macierzy tego typu potrzebujemy minimum dwóch dysków lub więcej. RAID 1 tworzy lustrzane odbicie dysku głównego. Co to oznacza? Zapisując dane na głównym dysku, system automatycznie zapisuje te same dane na dysku drugim i kolejnym, jeśli taki występuje. W przypadku awarii jednego z dysków w macierzy, kontroler użyje dysku danych lub dysku lustrzanego do odzyskiwania danych i ciągłej pracy. W systemie operacyjnym, niezależnie od ilości dysków w macierzy, zawsze widoczny jest tylko jeden. Pojemność macierzy jest równa rozmiarowi najmniejszego nośnika.
Przykład 1:
posiadając dwa dyski o pojemnościach np 500 GB oraz 1 TB, w systemie widoczny będzie jeden dysk o pojemności 500 GB.
Przykład 2:
3 dyski o pojemności 500 GB to również jeden dysk w systemie operacyjnym o pojemności 500 GB.
Zaletą tego rozwiązania jest wysokie bezpieczeństwo przechowywanych danych oraz całkiem niezła wydajność. W przypadku awarii jednego z dysków, te same dane znajdziemy na drugim i kolejnym.
Główną wadą jest to, że zdecydowanie zmniejsza nam się pojemność np przy zastosowaniu trzech dysków 1 TB każdy, do dyspozycji nie mamy łącznie 3 TB, a tylko 1 TB.
RAID 5 – Striping z parzystością
RAID 5 to najpopularniejszy bezpieczny poziom RAID, ale wymaga co najmniej 3 dysków. Bloki danych zapisywane są jedne po drugim na kolejnych dyskach, a na jednym dysku zapisywana jest suma kontrolna parzystości wszystkich danych bloku. Oznacza to, że w razie awarii jednego z dysków, macierz może być odbudowana. Pojemność macierzy RAID 5 to suma N dysków -1. Przy połączeniu nośników o różnych pojemnościach otrzymujemy pojemność najmniejszego dysku razy N -1.
Przykład 1:
3 dyski o pojemnościach 240 GB, 320 GB i 500 GB to suma 3 x 240 GB – 1 czyli 480 GB.
Przykład 2:
4 dyski o pojemności 1 TB dają w sumie 4 x 1 TB – 1 czyli 3 TB.
Zaletą RAID 5 jest zdecydowanie to, że jeśli jeden z dysków ulegnie awarii, możemy go odbudować. Plusem jest również dobra szybkość odczytu danych oraz pojemność. Wadą natomiast jest spadek wydajności podczas zapisu, z powodu obliczeń sum kontrolnych. Podczas odbudowy, macierz może znacząco zmniejszyć wydajność. Istotne znaczenie w tym przypadku może mieć zastosowanie kontrolera sprzętowego.
Należy pamiętać, że wszystkie poziomy RAID z wyjątkiem RAID 0 zapewniają ochronę przed awarią pojedynczego dysku, ale jeśli chcemy zapewnić sobie pełne bezpieczeństwo, mimo wszystko musimy dodatkowo wykonywać kopię zapasową. Kopię najlepiej przechowywać na nośnikach zewnętrznych w innej lokalizacji lub w chmurze.
Taka kopia przyda się, w różnych przypadkach. Jeśli wszystkie dyski ulegną jednoczesnej awarii np z powodu skoku napięcia, kradzieży czy w przypadku zniszczenia przez klęskę żywiołową lub pożar.
Pamiętajmy również, że spora część utraconych danych spowodowana jest przypadkowym usunięciem przez użytkownika.
TOR (The Onion Router) to wirtualna sieć komputerowa implementująca trasowanie cebulowe trzeciej generacji. Zapobiega ona analizie ruchu sieciowego i w Czytaj dalej
Jeżeli zależy Ci na tym, aby konkretna aplikacja (program do obróbki grafiki czy też gra) działała szybciej ustaw dla niej Czytaj dalej
