Procesor, znany również jako jednostka centralna (CPU – Central Processing Unit), to elektroniczne urządzenie będące mózgiem komputera. Jest to układ scalony odpowiedzialny za przetwarzanie instrukcji i wykonywanie obliczeń w komputerze.
Główne cechy i funkcje procesora to:
- Wykonywanie instrukcji: Procesor odczytuje i wykonuje instrukcje zawarte w programach komputerowych. Każda instrukcja jest dekodowana i wykonana przez procesor w odpowiedniej kolejności.
- Obliczenia: Procesor wykonuje różnego rodzaju obliczenia matematyczne, logiczne, arytmetyczne i algebraiczne, na podstawie instrukcji i danych wejściowych.
- Sterowanie: Procesor nadzoruje i kontroluje działanie wszystkich innych podzespołów komputera, takich jak pamięć, karty graficzne, urządzenia wejścia-wyjścia, dyski twarde itp.
- Przetwarzanie wielowątkowe: Wiele nowoczesnych procesorów obsługuje technologię wielowątkową, która umożliwia równoczesne wykonywanie wielu instrukcji w różnych wątkach, zwiększając wydajność obliczeniową.
- Pamięć podręczna: Procesor ma wbudowaną pamięć podręczną (cache), która przechowuje tymczasowo dane i instrukcje, zapewniając szybszy dostęp do nich i zmniejszając czas oczekiwania na pamięć główną.
- Architektura: Procesory mogą mieć różne architektury, takie jak architektura x86, ARM, PowerPC, które określają sposób organizacji i działania jednostek przetwarzających.
- Taktowanie: Procesor ma określoną częstotliwość taktowania, mierzoną w hercach (Hz), która określa liczbę instrukcji, które procesor może wykonać w jednostce czasu.
Procesor jest jednym z kluczowych elementów komputera, odpowiadającym za przetwarzanie danych i wykonywanie operacji. Wydajność procesora ma wpływ na ogólną wydajność komputera, szybkość wykonywania zadań i responsywność systemu.